Twittear |
1.- Consideracións xerais: o problema do financiamento
2.- O financiamento bancario: os produtos tradicionais
3.- As alternativas ao financiamento bancario tradicional
As fontes de financiamento podémolas clasificar como fontes de financiamento propias e alleas.
As fontes de financiamento propias caracterízanse por non ter un prazo preestablecido para a súa amortización xa que os seus acredores son os mesmos propietarios da empresa. Entre as fontes de financiamento propias podemos nomear:
As fontes de financiamento alleas son aquelas que van prestarnos diñeiro e que teremos de devolver a un custo (xuros). A estas son as que lles imos a dedicar as páxinas seguintes.
O financiamento da peme española a partir de recursos alleos supón, de forma conxunta, o 66% do seu pasivo e se temos en conta que as pemes supoñen preto do 95% do noso tecido empresarial, a dificultade actual para acceder a financiamento provoca un importante parón económico.
Nos últimos tempos a posición dos emprendedores, autónomos e Pemes cando acoden a un banco parécese máis á do “pedichon da porta da igrexa” que á dun profesional que ofrece unha solución win-win.
O panorama financeiro preséntase bastante negro. En gran medida, porque a maioría dos expertos apunta a que o 2010 é o ano do reaxuste financeiro, no que terán que facer fronte á débeda exterior e no que deberán afrontar tamén o incremento de impagados , o que está a derivar en falta de crédito por parte das entidades.
Esta escaseza de liquidez que sofre o sistema, eleva a prima de risco e obriga ás entidades financeiras a establecer estándares máis exixentes na medición dos riscos
Bancos e caixas de aforro, afirman que as condicións de acceso non cambiaron porque seguen valorando os mesmos aspectos que antes e que en ningún momento, restrinxiuse o crédito ás empresas, que tan só se está sendo máis prudente e selectivo de acordo coas circunstancias actuais do mercado e a evolución da economía
En cambio a opinión dos colectivos empresariais dista moito desa perspectiva: a idea xeneralizada é que a “billa” se pechou e que o diñeiro que o Estado inxectou no mercado a través dos bancos quedouse nesas entidades financeiras para sanear os seus balances e non está a chegar realmente a particulares e empresas
Por unha banda, é evidente que se endureceron tremendamente as condicións de crédito As exixencias de garantías pasaron do 61% ao 71%, e os gastos e comisións incrementáronse un 76%. Tamén se reduciu o volume de financiamento ofrecido e o prazo de devolución
Pero o problema non son os créditos que deixan de pedir as empresas, senón os que “cortan” os bancos. O auténtico drama é cando se ten unha póliza de crédito e a entidade afirma que non pode renovala, porque en España financiouse moito a actividade empresarial con ese produto que se ía renovando ano tras ano, e a empresa xa contaba con que llo ían renovar automaticamente.
As empresas que teñen máis dificultades agora mesmo para atopar financiamento son aqueles negocios cunha actividade convencional, que teñen moita competencia, que non presentan nada diferente, e que, dalgunha maneira, sufriron unha forte redución das súas vendas.
Nestes momentos, o que máis miran as entidades financeiras é que se teña capacidade de devolver o diñeiro (solvencia) e iso demóstrase cos fluxos de caixa que poida xerar a empresa nos próximos anos, pero é tan elevada a incerteza sobre eses fluxos futuros que son tan duros e restritivos á hora de conceder créditos.
2.1.-O préstamo
O préstamo é un contrato polo que a entidade financeira entrega unha cantidade de diñeiro á empresa para o financiamento dunha operación de investimento concreto, e esta pola súa banda, comprométese ao pagamento de cotas periódicas que comprenden amortización do capital recibido e pagamento dos xuros pactados.
A concesión dun préstamo bancario require o estudo previo da operación pola comisión de riscos da entidade financeira, e normalmente, a solicitude de garantías que cubran a posibilidade de risco de falta de pagamento por parte do debedor.
Que garantías pode exixir a entidade financeira na formalización dun préstamo?
Que tipo de xuro utiliza a entidade financeira?
Que custos se derivan dunha operación de préstamo?
Desvantaxes dos préstamos:
TIPOS DE PRÉSTAMOS
PRÉSTAMO A TIPO VARIABLE. O tipo varía en función de determinados índices aos que se suma un diferencial acordado (EURIBOR, Débeda Pública, etc.).
PRÉSTAMO CON GARANTÍA REAL. A garantía será dun ben mediante a constitución dunha peza ou hipoteca.
PRÉSTAMO CON GARANTÍA PERSOAL. Adoita ser o normal nos préstamos ao consumo. Garántese o préstamo cos bens que teña o debedor.
PRÉSTAMO CON CARENCIA. Consiste en pagar unicamente xuros nun período determinado e posteriormente capital e xuros
O AVALISTA E As súas OBRIGAS
As obrigas que asume o avalista son máximas:
2.2.- A póliza de crédito
CARACTERÍSTICAS
Contrato polo que a entidade financeira pon a disposición da empresa fondos até un límite determinado, articulados nunha conta corrente. Pola súa banda, a empresa comprométese ao pagamento periódico de xuros sobre as cantidades dispostas e á devolución do principal ao finalizar o prazo do contrato pactado, prazo inferior a un ano. As entidades financeiras poden así mesmo cobrar xuros sobre as cantidades non dispostas.
Mediante este tipo de contas, onde o seu saldo estará en función das nosas necesidades de financiamento, podemos domiciliar todo tipo de pagamentos e cobros durante a súa vixencia, mesmo pode chegar a ter saldo positivos que se remuneran a un interese pactado previamente.
Outra das súas principais vantaxes é que non existe un límite no importe máximo de que podemos dispor, senón que este límite virá determinado en función da nosa capacidade de endebedamento e as necesidades de tesouraría. A entidade financeira non nos financiará no 100% senón que estudase aspectos do noso negocio como período medio de maduración da nosa actividade, a necesidade global de liquidez para ese período... para determinarnos o límite que esta disposta a financiarnos.
Son operacións deseñadas para moi curto prazo, frecuentemente entre seis meses e un ano. Aínda que pasado este tempo poden renovarse sempre que a nosa situación non variase respecto das circunstancias iniciais.
Nas pólizas de crédito exíxense idénticas garantías que nos préstamos, é dicir, poden ser garantías reais ou persoais, mesmo poden necesitarse avalistas para levar a cabo a operación.
Utilízase un sistema de amortización similar aos préstamos americanos, é dicir, o capital devólvese dunha vez o último día de vixencia da operación, aínda que podemos ir devolvendo o importe da póliza en pagamentos sucesivos.
É un instrumento financeiro adecuado para financiamentos non vinculados a unha operación de investimento concreto.
As contas de crédito teñen unha gran importancia para as empresas e profesionais debido a que poden coordinar os seus fluxos de cobros e pagamentos, evitando desta forma a súa falta de liquidez que pode provocar certos problemas no noso negocio.
Tanto o desconto comercial, que veremos posteriormente, como a póliza de crédito son dous dos instrumentos que a peme utiliza para a xestión do seu activo circulante cando dunha forma recorrente os seus períodos de pagamento son inferiores aos períodos de cobro, é dicir, cando sistematicamente hai desfasamentos na tesouraría da empresa.
Como xa vimos nas “Consideracións Xerais”, a súa restrición por parte das entidades financeiras afecta de forma moi negativa á liquidez da peme ao non poder esta cubrir este desfasamento habitual que ademais se agrava en épocas de crises polo atraso ou morosidade e mesmo falta de pagamento dos seus clientes que ven afectados polo mesmo problema
TIPO DE XURO
Xeralmente as operacións de crédito efectúanse a un xuro fixo, aínda que poden existir casos onde se formalicen a tipo variable referido a Euribor.
Cando analizamos o crédito debemos fixarnos no tres tipos de xuro existentes:
a) Xuro debedor, correspóndese co xuro que nos cobrará a entidade financeira polo saldo disposto da nosa conta.
b) Xuro acredor, que consecuencia da nosa operativa na conta, podemos atoparnos con este tipo de saldo que poden ir remunerados a un tipo de xuro previamente pactado.
c) Xuro de excedido, correspóndese co xuro que deveña o saldo que superan o límite da póliza
A liquidación de xuros adoita ser trimestral efectuándose mediante o método denominado Hamburgués, ademais teña en conta que ao cargar os xuros na mesma conta da póliza de crédito tamén deveñan xuro a favor da entidade
CUSTOS: GASTOS E COMISIÓNS
Nas pólizas de créditos cóbrannos dous tipos de gastos:
a) De formalización e apertura:
b) Propios das operacións.
CUSTO EFECTIVO
No cálculo do custo efectivo da póliza de crédito debemos ter en conta todas as variables como tipo de xuro, frecuencia de liquidación, comisións... Tamén debemos ter en conta o saldo non disposto e ser conscientes que ter unha póliza de crédito ociosa terá sempre un custo financeiro, polo que cando queiramos utilizar este instrumento de financiamento deberemos analizar suficientemente as nosas previsións financeiras para non cometer erros de sobre-financiamento
DESVANTAXES DOS CRÉDITOS:
A gran vantaxe da conta de crédito é a súa flexibilidade, o fácil que resulta dispor dos fondos.
Os créditos unidos aos préstamos é a operación de financiamento de activo máis frecuente. A súa principal diferenza é, que mentres os préstamos sempre están unidos a unha operación de compra ou prestación de servizos, nos créditos non existe ningunha vinculación a unha finalidade, é dicir, son operacións onde non se financia a adquisición dun determinado ben ou servizo, senón que obtemos diñeiro para usarse nun determinado sentido.
Comparativa |
Préstamo |
Crédito |
Definición |
Contrato bancario que permite ao prestatario, recibir unha determinada cantidade de diñeiro dunha vez a cambio do compromiso de devolver a devandita cantidade, xunto cos xuros correspondentes, mediante cotas periódicas. |
Contrato polo que unha entidade se compromete a facilitar unha cantidade de diñeiro a un cliente até un límite determinado e durante un período de tempo. |
En que imos empregar o diñeiro? |
· Necesitamos dispor de todo o diñeiro desde o momento inicial · Realizamos investimentos a longo prazo · Necesitamos devolver o diñeiro dunha maneira periódica e previsible |
· Necesitaremos o diñeiro pero non sabemos en que momento · Realizamos investimentos a curto prazo · Fainos falta diñeiro momentaneamente |
¿Cal é a cantidade que necesitamos? |
Resulta máis apropiado cando as cantidades son máis elevadas |
Se adecua mellor a necesidades menores e momentáneas de diñeiro |
¿Como imos devolver o diñeiro? |
Temos uns ingresos regulares e podemos axustarnos a un sistema periódico de cotas |
Os ingresos non son regulares e aínda que podemos devolver a cantidade prestada, non podemos facelo en cotas uniformes. |
2.3.- O desconto comercial
Existen diversos medios para instrumentalizar o pagamento de operacións comerciais con adiamento de pagamento, entre os que adquiren especial importancia a letra de cambio, o cheque e unha obriga de pagamento.
Os efectos comerciais posibilitan ao seu posuidor o acceso a financiamento a través do desconto dos mesmos. Na actualidade, a práctica bancaria estendeu a posibilidade de desconto a letras de cambio, obrigas de pagamento, cheques, talóns, certificados, contratos, pólizas, recibos tramitados electrónicamente…
O desconto comercial é un contrato polo que a entidade financeira anticipa á empresa o importe dos efectos non vencidos recibidos de clientes, efectos que recoñecen unha obriga de pagamento. A entidade desconta do importe dos efectos (nominal), os xuros que corresponden polo tempo que media entre a data do anticipo e a data de vencemento dos mesmos, así como os gastos e comisións que se derivan da operación (desconto).
A entidade financeira xestiona ó seu vencemento o cobro dos efectos anticipados, pero non asume o risco de falta de pagamento se finalmente o debedor non paga as mesmas, exercendo a acción de recobro sobre a empresa.
Recoméndase que os efectos sexan domiciliados, posto que as taxas de comisión nos non domiciliados son máis elevadas. As comisións teñen marcado un importe mínimo por efecto, pero non un máximo, sendo este proporcional ao importe. Os efectos deben ir estendidos en papel timbrado e tributar polo Imposto de actos xurídicos documentados.
Os principais usuarios do desconto son os comerciantes individuais e as sociedades mercantís, aínda que outras entidades aínda non sendo mercantís, poden descontar os seus efectos
O desconto comercial pode instrumentalizarse a través de:
A. Liña de desconto: A entidade financeira, unha vez estudada a empresa e a “calidade do papel” (comprobación de que efectivamente se trata de operacións de compravenda reais, e non de letras ficticias, chamadas “letras pelota”) e analizado o risco comercial do cliente, permítelle o desconto de facturas até o límite do importe da liña de desconto concedida. Prodúcense os seguintes feitos:
B. Desconto puntual ou circunstancial: A entidade financeira estuda o desconto dun efecto comercial de forma individualizada ou varios (remesa), sen que se presupoña o desconto doutra ou outras remesas fururas. Dado o seu carácter circunstancial non é necesario instrumentalizalo mediante póliza de desconto.
Así mesmo, e en función da forma de liquidación que a entidade aplique, podemos falar de:
Vantaxes do desconto comercial:
Desvantaxes do desconto comercial:
Antes de pasar revista a aqueles produtos de máis interese para a operatoria do comercio comerciante polo miúdo, hai que destacar cales son as características destes “novos” produtos
3.1. Factoring
Mediante o factoring, a empresa contrata un conxunto de servizos de cobertura de insolvencia, xestión e financiamento aplicable ás vendas a crédito (vendas con pagamento aprazado entre 30 e 270 días) realizadas aos seus clientes, convertendo as vendas a curto prazo en vendas en man, asumindo o risco de insolvencia do titular e encargándose da súa contabilización e cobro
Cando unha empresa realiza numerosas vendas a crédito aos seus clientes, ten que engadir á súa actividade produtiva as seguintes preocupacións:
Mediante o factoring, a empresa contrata un conxunto de servizos de cobertura de insolvencia, xestión e financiamento aplicable ás vendas a crédito realizadas aos seus clientes, tanto nacionais como estranxeiros.
O FACTORING contempla un conxunto de servizos que se basean na cesión de facturas comerciais dunha empresa á Entidade de Factoring, para que esta preste un ou varios dos seguintes servizos:
Devanditos servizos ofrécense a partir da “cesión mercantil” das facturas a cobrar a unha entidade bancaria ou entidade de financiamento (o “factor”).
O factoring é apto sobre todo para aquelas PEMES cuxa situación non lles permitiría soportar unha liña de crédito.
Compoñentes dunha operación de factoring
TIPOS DE FACTORING:
VANTAXES
INCONVENIENTES
3.2.- Confirming
O FACTORING PROVEDOR é un produto, coñecido habitualmente como "CONFIRMING". O Confirming consiste en mellorar a xestión de pagamentos dunha empresa aos seus provedores, a partir da subcontratación da mesma. O servizo é ofrecido por entidades financeiras e consiste en xestionar os pagamentos dunha empresa aos seus provedores nacionais, ofrecéndolle a estes a posibilidade de cobrar as facturas con anterioridade á data de vencimento.
É unha fonte de financiamento para a empresa (aprazando o pagamento das débedas) como para os provedores (anticipando o cobro das mesmas).
Aparecen tres actores:
A denominación "Sen recurso" indica que, no momento de producirse a adquisición, o "Provedor" emisor das facturas queda liberado de calquera eventualidade, asumindo a entidade financeira todo o risco da operación e podendo, en caso de falta de pagamento, establecer soamente procedemento contra o Cliente debedor e, no seu caso, os garantes da operación.
CARACTERÍSTICAS/FUNCIONAMENTO
a) Recepción de compromisos de pagamento
A empresa pagadora ordena irrevogablemente, á Entidade financeira, o pagamento ao seu cargo de débedas ou facturas ás que deu a súa conformidade, a favor duns determinados provedores e con datas de vencimiento concretas.
b) Comunicación a provedores
A Entidade financeira remite cartas aos provedores incluídos no soporte, avisando de ser a Entidade, encargada do pagamento das facturas aos seus respectivos vencimentos. Na mesma comunicación, a Entidade financeira , oferta a compra "Sen recurso"(dito doutra maneira, a entidade financeira ofrece anticipar o cobro) aos devanditos provedores das súas facturas, antes da data de vencimento do pagamento, nunhas condicións determinadas, xeralmente cun diferencial xa pactado co CLIENTE sobre o MIBOR vixente en cada momento segundo os días que restan para cada vencimiento.
c) Resposta dos Provedores
No caso de aceptación polo provedor, coa antelación requirida, realizarase a operación, aboándolle o importe neto mediante transferencia.
No caso de non optar polo anticipo, o aboamento polo nominal producirase na data de vencimento de cada factura.
d) Información a Cliente
A Entidade financeira informa periodicamente á empresa CLIENTE, das compras "Sen recurso" (Anticipos) que se efectúa e os provedores con quen se formalizaron tales operacións .
e) Vencimento das facturas e aboamento de compensacións
Ao vencimento correspondente, a Entidade financeira carga na conta da empresa o importe nominal de todas as facturas que esta lle ordenou pagar no seu día.
Ao mesmo tempo, a Entidade financeira, no seu caso, aboará na conta da empresa o importe correspondente á porcentaxe, se así se negociou entre ambos, das marxes e/ou comisións aplicados nas compras de facturas "Sen recurso" (Anticipos) que se efectuaron aos provedores.
VANTAXES PARA OS PROVEDORES (se solicitan anticipo):
VANTAXES PARA A EMPRESA
Como DESVANTAXE, hai que ter en conta que, polas características do produto, adóitase adoptar un criterio selectivo á hora da súa comercialización, ofertándoo habitualmente a empresas dunha envergadura suficiente que permita á Entidade Financeira rendibilizar o traballo administrativo que leva
3.3.- Renting
Contrato polo que a empresa de renting obrígase a pór a disposición do cliente un activo en réxime de arrendamento e por un prazo de tempo determinado. Pola súa banda, o cliente obrígase ao pagamento dunha renda periódica, renda que inclúe o uso do ben, así como os gastos de mantemento e seguro que cubra posibles sinistros ao mesmo.
O renting é polo tanto unha fórmula que combina financiamento con contratación de servizos.
Aconséllase a súa utilización para acceder a equipos informáticos de última xeración, así como a equipos de transporte, elementos caracterizados pola súa rápida obsolescencia.
FUNCIONAMENTO:
a) O solicitante selecciona un activo (maquinaria, instalación, etc.) que precisa para o seu funcionamento.
b) A empresa de renting adquire o ben seleccionado ao provedor e contrata tanto o mantemento como o seguro do mesmo. Nesta situación pono a disposición do solicitante mediante a sinatura dun contrato de renting.
c) O solicitante comprométese a abonar á empresa de renting cotas periódicas de aluguer pactadas no contrato durante o prazo de tempo definido no mesmo.
VANTAXES:
DESVANTAXES:
3.4.-Leasing
Contrato de arrendamento financeiro con opción de compra dun ben moble ou inmoble. A operación de leasing é máis propiamente unha operación de compra-venda con pagamento aprazado, que un aluguer.
Nela interveñen as seguintes figuras:
O funcionamento dunha operación de leasing é o seguinte:
Aconséllase a súa utilización para o financiamento tanto de activos mobiliarios –maquinaria, vehículos, equipos de proceso información, etc.-, como de activos inmobiliarios.
Podemos sinalar os seguintes tipos de operacións de leasing:
VANTAXES:
3.5.-Lease-back e rent-back
Operación consistente en que o ben a arrendar é propiedade da empresa que o vende á entidade de leasing ou renting para que esta de novo lla ceda en arrendamento.
Ambas as fórmulas consisten en transferir a propiedade dos bens titularidade da empresa a unha entidade financeira, recibir o importe que se pacte pola devandita transferencia de titularidade, garantirnos o seu uso mediante uns contratos de leasing ou renting e pagar as correspondentes cotas mensuais polo uso dos bens.
A diferenza principal entre ambos os contratos estriba na opción de compra. No caso dos leasing permítese exercitar a opción de compra, e para o caso dos rentings só se realiza aluguer, co cal os rent-backs utilízanse para equipos tecnolóxicos e vehículos, con valores residuais baixos ou tendentes a cero e o lease-back utilízase en investimentos inmobiliarios dentro da empresa como poden ser naves industriais ou oficinas, dado que a priori presuponse revalorización dos activos.
VANTAXES:
DESVANTAXES:
© Xunta de Galicia. Información mantida e publicada na internet pola Xunta de Galicia